شاید تا به حال بارها این جمله را شنیده باشید که بعضی ها هنگام خندیدن می گویند: «از خندهء زیاد می میریم!»، یا این فکاهه آنقدر جالب بود که از خنده خواهم مُرد.
اگر چه این جملات بسیار بعید به نظر می‌رسند و فقط ممکن است بیان وضع ما در قالب کلمات باشند اما علم پاسخ متفاوت در این مورد دارد.
در نخست باید گفت که علم از نظر تئوری به این پرسش که آیا خنده می تواند علت مرگ کسی شود یا نه، پاسخ مثبت می دهد. به این معنا که گاهی ممکن است خندهء اغراق آمیز و بیش از حدی نورمال باعث بیهوشی افراد شود. مثلأ تصور کنید فردی با شنیدن یک فکاهی یا یک جملهء جالب از خندهء زیاد دیگر خود را کنترول نتواند. از سوی هم به لحاظ فنی خنده می تواند تاثیرات مخرب بر بدن وارد کند، از جمله تاثیر آن بر مغز و قلب.
در موارد نادر قهقهه های اغراق آمیز باعث چیزی می شود بنام《سنکوپ ناشی از خنده»، که در این وضعیت فشار خون فرد به علت خندهء زیاد، بسیار پایین شده و این امر سبب می شود مغز عکس العمل شدید نشان دهد. این عکس العمل در شبکهء عصبی که فرآیند های فیزیولوژیکی غیرارادی را تنظیم می کند اجرا شده و منجر به کاهش مقدار خون در مغز و در نتیجه بیهوشی در فرد می شود.
حالا بیایید به مکانیزم واقعی خنده نگاهی کنیم!
شما هنگامی خندیدن قفسهء سینه خود را عقب و جلو میبرید که در این وضعیت فشار در قفسهء سینه تغییر می کند و بر چیزی که عصب واگ نام دارد، تاثیر می کند. در واقع این عصب سیگنال های بین مغز و اکثر اندام های داخلی را تنظیم می کند و اختلال در این عصب باعث اختلال در اندام های داخلی می شود.
آقای تاد کوهن، متخصص قلب و عروق و مدیر نوآوری دستگاه های طبی در موسسهء فناوری نیویورک می گوید:《خنده می تواند باعث سبکی سر شما شود. شما در موارد بسیار بسیار بسیار نادر ممکن است با خندهء اغراق آمیز از هوش بروید.》
اولین مورد از سنکوپ ناشی از خنده درسال ۱۹۹۷ م ثبت شده است. زمانی که یک بیمار ۶۲ ساله مبتلا به فشار خون بالا و سایر مشکلات مربوط به قلب در زمان دیدن برنامه تلویزیونی با همین نام (سنکوپ Seinfeld or syncope) بیهوش شد.
اگرچه ممکن است خنده های اغراق آمیز در موارد نادر باعث سکتهء قلبی شوند اما آنچه نگران کننده است بیهوش شدن در موقعیت های خطرناک است. از جمله بیهوش شدن در زینه که ممکن است پس از آن از پله ها پایین بیفتید.
قابل ذکر است که از جملهء مشکلات که خنده زیاد می تواند باعث تشدید آن شود، بیماری تنفسی آسم است. یک بیماری التهابی که در تنفس فرد بیمار، مشکل ایجاد می کند. در این زمنیه، در سال ۲۰۰۹ م محققان ۱۰۵ بیمار مبتلا به آسم را مورد مطالعه قرار دادند و دریافتند که بیش از ۴۰ درصد آنها آسم ناشی از خنده را تجربه کرده اند. از سوی دیگر در موارد جدی تر، حملات آسم می تواند کشنده باشد. اگر فرد به دستگاه تنفسی دسترسی پیدا نکند، خنده می تواند باعث ایجاد اسپاسم حنجره یا حتی خفگی شود.
جدا از اینکه خنده و شوخ طبعی می تواند در بهبود وضعیت روان افراد تاثیر مثبت داشته باشد اما آنچه به عنوان تاثیرات بد خنده روی بدن ذکر شد. برای افرادیست که مستعد چنین وضعیت ها هستند، نه افرادی سالم. پس در نتیجه، از دریچهء علم اگر نگاه شود، این داروی مهم در زندگی به لحاظ تئوریک در موارد بسیار بسیار نادر، می تواند کشنده نیز باشد.
منابع:
https://www.livescience.com/health/can-you-die-from-laughter
https://www.medicalnewstoday.com/articles/323523
