در روی زمین مکان های عجیب و خارق العادهء وجود دارد. مکان های که گاهی باعث می شوند شگفتی عجیب در ما ایجاد کنند و با خود بگوئیم ممکن نیست چنین مکانی روی زمین وجود داشته باشد! یکی از این مکان های جالب، گودال آتشین در ترکمنستان است که به آن «دروازه جهنم» می گویند. این گودال شعله ور در صحرای آسیای مرکزی قرار داشته که گفته می شود وجود آن علت صنعتی دارد و تبدیل به یک جاذبهء توریستی گردیده است؛ ولی حالا بعضی دولتها به دنبال خاموش کردن آن هستند.
در نخست باید گفت که این گودال دارای عرض ۲۳۰ فوت و عمق ۱۰۰ فوت بوده و برای دهه هاست که گاز میتان را در خود می سوزاند و تصویر بسیار وحشتناک و جهنمی ایجاد کرده است. باید یادآور شد که کشور ترکمنستان دارای ذخایر بسیار عظیم نفت و گاز در جهان بوده و ذخیرهء بسیار بزرگ گاز میتان در صحرای «قراقوم» در این کشور باعث ایجاد چنین پدیدهء شعله ور شده است.
در واقع از اوایل تابستان امسال، دولت های آمریکا و ترکمنستان دربارهء راه هایی برای بستن این گودال آتشین صحبت نمودند. اما قبل از اقدام به این کار باید به سه پرسش در این خصوص پاسخ داده شود:
- این گودال چگونه شکل گرفته است؟
در مورد چگونگی شکل گیری این گودال نظریات مختلف وجود دارد. گفته می شود ممکن است که بین دهه های ۱۹۶۰م و ۱۹۸۰ م مهندسان شوروی در حال حفاری این منطقه بودند که زمین در زیر پاهای شان فرو رفت. شاید آتش بسیار کوچک باعث ایجاد چنین پدیدهء شعله ور شده است. ممکن است فردی سگرت روشن خود را به این گودال انداخته باشد. به هر حال، این پدیده آغاز شد و تا به امروز میتان موجود در آن در حال سوختن است.
- پس از خاموش کردن آن چه خواهد شد؟
اگر اقدام به خاموش کردن این گودال شود اولین خطر احتمال انفجار آن است. دومین مورد خطر زا، انتشار گاز در درون زمین است.
- اصلأ چرا این گودال آتشین باید خاموش شود؟
آنچه باعث می شود دانشمندان به دنبال بستن این گودال باشند، سوختن بی وقفهء میتان و انتشار آن در جو زمین است. این گودال در اصل نماد شرم آور از کارنامهء دوران شوروی سابق است. این که با چه بی کفایتی و شیوه های ناامن به دنبال استخراج سوخت های فوسیلی بوده اند به وضوح قابل تصور است.
به همین ترتیب، باید یادآور شد که برای خاموش کردن این گودال پیشنهاد های زیادی وجود دارد، ولی هیج کدام قطعی نشده است. برای مثال، پیشنهاد شده است که می توانیم از لوله های زیرزمینی برای انتقال میتان به نقطه دیگری استفاده کنیم یا مثلأ هوای غنی از آکسیجن را که به آتش سوزی دامن می زند حذف کنیم، و یا هم با گذاشتن سرپوش روی این گودال گاز میتان به دیگر نقاط هدایت شود.
در اخیر باید ذکر کرد که، هنوز هم دانشمندان در اقدام برای خاموش کردن این دهانه تردید دارند. آنها فکر می کنند که هرگونه تلاش برای بستن دروازهء جهنم بسیار دردسرساز، خطرناک، پرهزینه، و احتمالا بی نتیجه خواهد بود. اما آنچه دانشمندان تحلیل کرده اند با آنچه پالیسی دولت های شامل در این قضیه است، بسیار متفاوت بوده و هیچ راهی برای بیشبینی اقدام این دولت ها در این خصوص وجود ندارد.
منابع:
https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/methane
https://www.socalgas.com/stay-safe/methane-emissions/methane-and-the-environment
https://www.bbc.com/reel/video/p08vxl52/how-the-soviets-accidentally-discovered-the-gates-of-hell-
